Drugim powszechnie już znanym wizerunkiem Stanisława Kostki Potockiego, jest jego działalność polityczna. Zaangażowany w prace Sejmu, jako poseł, senator, członek Stronnictwa Patriotycznego. Uczestniczył aktywnie wraz ze swym bratem Ignacym w pracach Sejm Czteroletniego i uchwaleniu Konstytucji 3 Maja. Potocki uczestniczył aktywnie w reformie edukacji, był współinicjatorem założenia w 1816 roku Uniwersytetu Warszawskiego. W Rządzie Królestwa Polskiego był ministrem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Kolejna sfera działalności Potockiego to pisarstwo i to nie tylko związane z działalnością kolekcjonerską, badawczą czy dokumentacyjną dotyczącą dzieł sztuki. Był krytykiem literackim, publicystą, poetą i powieściopisarzem, tłumaczem. Jest nie tylko tłumaczem, ale także autorem kilku rozdziałów (nieobecnych w niemieckim oryginale) pionierskiego dzieła z historii sztuki i archeologii – „O sztuce u dawnych czyli Winkelmann polski”. Będąc członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk pisał felietony do miesięcznika „Pamiętnik Warszawski”. Do wielu czasopism pisał rozprawy, mowy polityczne i szkolne, a także wolnomularskie. Oprócz wspomnianego Winkelmanna jest twórcą dzieła „O wymowie i stylu” oraz „Pochwały, mowy i rozprawy”. Jego krytyczna, satyryczna rozprawa przeciw obskurantyzmowi w kościele „Podróż do Ciemnogrodu” wydana w 1820 roku zakończyła jego publiczną działalność. Nagonka ze strony duchowieństwa oraz interwencja u władz carskich doprowadziły do usunięcia Potockiego z funkcji ministra. Trudno dziś ustalić, jaki wpływ mogło to mieć na stan jego zdrowia. Faktem jest, że Stanisław Kostka Potocki zmarł kilka miesięcy po tym wydarzeniu 21 września 1821 r.
W pamięci wielu z nas Stanisław Kostka pozostanie przede wszystkim twórcą kolekcji wilanowskiej. Niezłomny i konsekwentnie gromadzący zbiory doprowadził w końcu do otwarcia muzeum. Zachowana księga gości rozpoczyna się wpisem pierwszego odwiedzającego z dnia 5 sierpnia 1805 roku. Dzieło Stanisława Kostki Potockiego kontynuował jego syn Aleksander, zaś wnuk August zlecił Franciszkowi Marii Lanciemu przebudowę północnego skrzydła pałacu celem powiększenia pomieszczeń ekspozycyjnych. Mimo, że zbiory księżnej Izabeli Czartoryskiej w Puławach powstały wcześniej, w 1801 roku, to jednak kolekcja wilanowska jest tą pierwszą publicznie udostępnioną.
W 2005 roku jubileusz 200-lecia Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie (to aktualna pełna nazwa instytucji zarządzającej zbiorami pałacu w Wilanowie) uczciło wydaniem okolicznościowego albumu zatytułowanego „Grand Tour. Narodziny kolekcji Stanisława Kostki Potockiego”. Dokumentuje on wszystkie jego podróże i jest hołdem złożonym twórcy muzeum. Gdy dziś zwiedzamy pałac w Wilanowie nie zastanawiamy się, czy dany eksponat pamięta czasy króla Jana III Sobieskiego, czy pochodzi z zakupów Stanisława Kostki Potockiego. Zamiarem autorów dzisiejszej ekspozycji jest, by tworzyły jedną harmonijną całość.